قائم مقام شورای حوزه علمیه استان یزد با اشاره به این که دارالعباده بودن یزد، میراث پدران و گذشتگان مردمان این سرزمین کویری است، اظهار کردند: دارالعباده بودن یزد لقبی کسب شده در چند سال اخیر نیست و پدران ما بر اساس تقید، تدین و پذیرش ادیان توحیدی شهر خود را به این عنوان معرفی کردهاند به طوری که از دیرباز یزد با ادیان توحیدی سر و کار داشته و پس از ظهور اسلام نیز به زیبایی از مکتب تشیع استقبال کرده است.
ایشان افزودند: رجوع به آمار و ارقام تعداد مساجد و اماکن مذهبی و تعداد بقاع متبرکه یزد مشخص میکند که پدران ما و یزدیهای اسبقی که در شهر دارالعباده میزیستند، بیشترین تقید آداب دینی را در سطح کشور داشتند.
این کارشناس مذهبی - فرهنگی صدا و سیما استان یزد به تاریخ و جغیرافیای هجرت امام هشتم در یزد اشاره و تصریح کردند: وجود بیشترین قدمگاههای امام رضا (ع) در مسیر هجرت ایشان از مدینه به مرو در استان یزد مصداقی بر این مسئله است، علاوه بر آن نیز رشد و نمو علما و بزرگانی در یزد که البته در کتاب «مفاخر یزد» جمع آوری شده است، دارالعباده بودن یزد را گواهی میدهد.
عضو شورای فرهنگی عمومی شهر یزد با تاکید بر این که یزد سرزمینی با زندگی مسالمت آمیز ادیان است، خاطرنشان کردند: سالها و از دیرباز زرتشتیان و یهودیان و جمعی دیگر از اقلیتهای مذهبی در سرزمین کویری یزد، در کنار هم زندگی میکنند و بدون شک نیز محدودههای اختیارات و وظایف خود را به خوبی میشناسند، البته تا مادامی که وجود داشته نیز حقوق و وظایف متقابل توسط اقلیتها و مسلمانان رعایت شود، این همزیستی تداوم خواهد داشت.
ایشان رونق گردشگری مذهبی به ویژه پس از جهانی شدن یزد را مستلزم معرفی فرهنگ و مرام و آداب مردم یزد دانست و گفتند: در مرحله بعد، باید پتانسیلهای یزد معرفی شده و پس از تبیین آداب و رسوم و حریمها و حرمتها اقداماتی در راستای اجرایی شدن آن انجام شود.
آیت الله مدرسی با یادآور شدن این که حفظ حریمها و حرمتها در گردشگری مذهبی محدودیت نیست، گفتند: تقید به آداب و فرهنگ و مذهب یک جمعیت دلیل به محدودیت مذاهب محقق نخواهد شد چرا که چنین مسئلهای را در کشورهایی مانند مالزی شاهد هستیم به گونهای که در این کشور مساجد به روی گردشگران بدون هیچ محدودیتی باز هستند و گردشگران با حفظ حرمتهای متعلق به این اماکن، از آنها بازدید کرده و با آنها آشنا میشوند.
استاد شجره طیبه صالحین در تکمیل صحبتهای خود خاطرنشان کردند: مسئولان باید توجه داشته باشند که در فرهنگ گردشگری، حریمها نه به معنای ایجاد محدودیت، حفظ میشوند که البته این مسئله تنها محدود به اماکن مذهبی مسلمانان در یزد نیست بلکه باید حرمتهای متعلق به مکانهای مذهبی دیگر مانند آتشکدهها و کنیسهها نیز در بازدید گردشگران از این اماکن رعایت شود.
امام جمعه بخش مرکزی یزد به استفاده از ظرفیت گردشگری در مقابله با اسلام هراسی در دنیا اشاره کرد و گفتند: زمانی که ما بتوانیم فرهنگ خود را به زبانهای مختلف با لطایف وجودی این فرهنگ اعمال کنیم، در حقیقت گردشگران، خود مبلغان اسلام راستین ناب خواهند بود.
ایشان با بیان این که با وجود پتانسیلهای غنی برنامهها و اجتماعات مذهبی، زبان گویای معرفی وجود ندارد، تصریح کردند: متاسفانه نهادها و ارگانهای ما در این زمینه زمینگیر هستند به طوری که بعضاً مترجم های غیر متخصص در زمینه معرفی فرهنگ دینی یزد و یا متخصصان غیرمترجم وجود دارند که نمیتوانند لطایف اسلام در سرزمین کویری و دارالعباده یزد را به تصویر بکشند.
آیت الله مدرسی در پایان، لطایف دینی در شهر جهانی و دارالعباده یزد را نبود تسلط و اشراف خانهها بر یکدیگر، کوبههای متفاوت درها و مکانهای مذهبی در کنار بازارها و کتابخانهها و مراکز علمی عنوان کردند.