كسى كه چند رشته كسب دارد
امام خمینی: ١٧٧٣ كسی كه چند رشته كسب دارد، مثلا اجاره ملك می گيرد و خريد و فروش و زراعت هم می كند، چنانچه در هر رشته كسبی كه دارد، سرمايه و دخل و خرج و حساب صندوق جداگانه دارد، بايد منافع همان رشته را حساب كند و خمس آن را بدهد،و اگر در آن رشته ضرر كند، از رشته ديگر جبران نمی شود. و اگر رشته های مختلف در دخل و خرج و حساب صندوق يكی باشند، بايد همه را آخر سال يك جا حساب كند و اگر نفع داشت خمس آن را بدهد.
آیت الله بهجت: مسأله ١٣٨٨- کسی که چند رشته کسب دارد، مثلاً اجاره ملک میگیرد و خرید و فروش و زراعت هم میکند، میتواند برای همه درآمدهای خود یک روز از سال را معین کند و آن را برای خود سال قرار دهد و آنچه از مخارج سالش زیاد آمد، خمس دهد.
آیت الله وحیدخراسانی:مسأله ۱۷۹۰ ـ كسى كه چند رشته كسب دارد ، مثلا اجاره ملك مى گيرد و خريد و فروش و زراعت هم مى كند ، بايد خمس فايده هايى را كه در آخر سال از مخارج او زياد مى آيد بدهد ، و چنانچه از يك رشته نفع ببرد و از رشته ديگر ضرر كند ، بنابر احتياط مستحبّ خمس نفعى را كه برده بدهد.
آیت الله سیستانی: مسأله ۱۷۹۰ ـ کسی که چند رشته تجارت دارد مثلاً با سرمایه خود مقداری شکر و مقداری برنج خریده است، چنانچه همه آن رشتهها در شئون تجارت مانند خرج و دخل، و حساب صندوق و سود و زیان، یکی باشند، باید خمس آنچه را که در آخر سال از مخارج او زیاد میآید بدهد، و چنانچه از یک رشته نفع ببرد و از رشته دیگر ضرر کند، میتواند ضرر یک رشته را به نفع رشته دیگر تدارک نماید. ولی اگر دو رشته مختلف کسب دارد، مثلاً تجارت و زراعت میکند، یا یک رشته است، و حساب دخل و خرج آنها از هم جدا است، در این دو صورت ـ بنا بر احتیاط وجوبی ـ نمیشود ضرر یک رشته را به نفع رشته دیگر تدارک نمود.
آیت الله نوری همدانی: مسأله1769- کسي که چند رشته کسب دارد مثلاً اجره ملک مي گيرد و خريد و فروش و زراعت هم مي کند بايد عائدات خود را روي هم رفته کلاً در نظر بگيرد و مخارج سالانة خود را در نظر بگيرد و خمس آنچه را که در آخر سال از مخارج او زياد مي آيد بدهد و اگر در يک رشته ضرر کند از رشتة ديگر جبران مي شود .
آیت الله سبحانی: مسأله 1470- كسى كه چند رشته كسب دارد مثلاً اجاره ملك مى گيرد و خريد و فروش و زراعت هم مى كند بايد منافع همه رشته ها را يك جا حساب كند و خمس آن را بدهد و ـ لذا ـ اگر در رشته اى ضرر كند، مى تواند از رشته ديگر آن را جبران كند.
آیت الله صافی گلپایگانی: مسأله 1782- كسي كه چند رشته كسب دارد، مثلاً اجاره ملك ميگيرد، و خريد و فروش و زراعت هم ميكند، بايد خمس آنچه را در آخر سال از مخارج او زياد ميآيد بدهد، و چنانچه از يك رشته نفع ببرد و از رشته ديگر ضرر كند، بنابر احتياط واجب بايد خمس نفعي را كه برده بدهد، ولي اگر دو تجارت داشته باشد، ميتواند ضرر يكي را با نفع ديگري جبران نمايد.
آیت الله شبیری زنجانی:مسأله 1782- كسى كه چند رشته كسب دارد، مثلاً اجارۀ ملك مىگيرد و خريد و فروش و زراعت هم مىكند، چنانچه در هر رشته كسبى كه دارد سرمايه و دخل و خرج و حساب صندوق جداگانه دارد، بايد منافع همان رشته را حساب كند و خمس آن را بدهد، و اگر در آن رشته ضرر كند، بنابر احتياط واجب نمىتواند آن را از سود رشته ديگر كسر نمايد، و اگر رشتههاى مختلف در دخل و خرج و حساب صندوق، يكى باشد، بايد همه را آخر سال يكجا حساب كند و اگر نفع داشت خمس آن را بدهد.