به مناسبت هیجدهمین سالگرد درگذشت عالم ربانی حضرت آیت الله حاج سیدمحمدمدرسی مقاله ای با عنوان احیاگر سنت های ماندگار توسط یکی از شاگردان معظم له نوشته شده که مناسب دیدیم در اینجا منعکس کنیم:

بسم الله الرحمن الرحیم
آیت الله مدرسی احیاگر سنت های ماندگار

از مجموع آیات و روایات اسلامی، شرایط، باید ها و نبایدها‌یی برای عمل در فرهنگ دینی استفاده می‌شود؛ تا آن عمل در ردیف عمل صالح قرار گیرد.
بعض این شرایط عبارت است از:
1-  نیت خیرخواهانه.
2- انتساب عمل به خدا.
3- ممزوج شدن عمل به ولایت اهل بیت علیهم السلام.
4- شایستگی نفس عمل.
5- آگاهی در عمل.
6- انجام به موقع عمل.
7- اتقان و مداومت در عمل.
8- سرعت در اعمال خیر.
9- پرهیز از تکلف.
10- دور بودن از منت گذاری.
11- دور بودن از عجب و فزون پنداری و ...
در این میان یکی از بایسته های عمل پس از انجام فرایض و نوافل منصوص، خلق سنت های ماندگار است.
شکی نیست که نتیجه‌ی برخی از اعمال، کوتاه و زودگذر است و از این جهت از ثواب کمتری برخوردار می‌باشد؛ مانند بسیاری از میهمانی‌های پر خرج(اگر اسراف و حرم نباشد) که در برخی از مجالس شادی و غم و حتی در مناسبت های دینی و مذهبی صورت می گیرد.
اما بر خلاف این اعمال، پاره‌ای از اعمال ماندگار است و برای سال های متمادی و حتی قرن‌ها، از آن بهره‌مند می شوند مانند تأسیس مساجد و مدارس، تولید علم و نشر آن، ایجاد صدقات جاریه و بارآوردن درختان و ...
به تعبیر دیگر با وجود آن که پس از مردن انسان ها، باید پرونده عمل آن ها بسته شود اما برخی از کارهای ارزشمند سبب باز بودن پرونده انسان ها در سرای آخرت می شود.
پیامبر اکرم اسلام صلی الله علیه و آله در ترغیب به خلق سنت های ماندگار، پاداش معنوی زیاد و ماندگاری را گوشزد فرموده‌اند:
«سَبْعَةُ أَسْبَابٍ يُكْتَبُ‏ لِلْعَبْدِ ثَوَابُهَا بَعْدَ وَفَاتِهِ رَجُلٌ غَرَسَ نَخْلًا أَوْ حَفَرَ بِئْراً أَوْ أَجْرَى نَهَراً أَوْ بَنَى مَسْجِداً أَوْ كَتَبَ مُصْحَفاً أَوْ وَرِثَ عِلْماً أَوْ خَلَّفَ وَلَداً صَالِحاً يَسْتَغْفِرُ لَهُ بَعْدَ وَفَاتِه»( مجموعة ورام ؛ ج‏2 ؛ ص110)
هفت امر است که ثواب آن پس از مرگ آدمی نیز قطع نمی شود و هماره برای او ثبت می‌گردد؛ کسی که درخت خرمایی را غرس کند؛ یا چاهی را به آب رسانده و قابل استفاده کند؛ یا نهری را جاری سازد؛ یا مسجدی را بنا سازد؛ یا کتاب سودمندی را چاپ و نشر دهد؛ یا از خود، علم و دانش سودمندی را به جای گذارد؛ و یا فرزند خیر اندیش و نیک رفتاری را تربیت کند که پس از مرگ پدر، برای او طلب رحمت کند.
در این‌باره روایات متعددی وجود دارد که در برخی از آن ها واژه «صدقه جاریه» دیده می‌شود.
مرحوم آیت الله حاج سید محمد مدرسی(متولد فروردین 1296- درگذشته 23/12/1377) چهره‌ای بود که در مسیر خلق سنت‌های ماندگار از موفقیت بالایی برخوردار شد.
ایشان در کنار انجام فرایض و نوافل، پیوسته به دنبال تدریس علوم اسلامی و تربیت شاگردانی بود که هر یک از آنان دارای آثار و برکات فراوانی چه قبل از انقلاب و چه پس از انقلاب اسلامی بودند.
روحانیونی که با تبیین مفاهیم ارزشمند دینی و ترویج احکام اسلامی در سنگر‌های مسجد و مدرسه و منبر و برخی ادارات و دوایر دولتی پس از انقلاب اسلامی آثار خیر فراوانی را از خود به جای گذاشتند.

دو سنت ماندگار برجسته ایشان عبارت است از:
احیای سنت فاطمیه در میان خواص و عوام.
 و پایه گذاری سنت حسنه و ماندگار اعتکاف در یزد.

از حدود هفتاد سال قبل، ایشان مجلسی را به مدت سه روز (اول تا سوم جمادی الثانی) هر ساله به نام و یاد مادر مظلومه و شهیده‌شان فاطمه زهرا سلام الله علیها در منزل شخصی خود برگزار می‌کردند که تمامی وعاظ و روحانیون در آن حضور می‌یافتند و در کنار آنان جمع محدودی از مردم و خواص جامعه که نسبت به فاطمیه حساس بودند؛ حضور پیدا می‌کردند.
این مجلس مختصر اما معنوی و با شکوه و منحصر به فرد باعث شد تا اهمیت مراسم فاطمیه در میان مبلغان دینی و روحانیون بزرگوار آشکار شود. و بعدها مردم متدین و ولایی یزد از آن الگوگیری کنند.
به یاد دارم آن زمان که روحانیون در منزل آیت الله مدرسی در کوچه پس کوچه‌های قدیمی محله دارالشفاء یزد به یاد حضرت زهراء و مظلومیت ایشان دور هم جمع می شدند برخی از نیک اندیشان، نسبت به این مجلس اعتراض داشته و چنین اظهار می‌داشتند که روحانیون به جای حضور در این مجلس باید به جبهه های نبرد حق علیه باطل(دفاع هشت ساله) بروند و ایشان با لطافت تمام بیان می‌کردند که همین مجالس است که معنویت جبهه‌ها را و انگیزه حضور در میدان‌ها را ایجاد می‌کند. و خوشبختانه روحانیت، بیشتر از اقشار دیگر در جبهه‌ها حضور داشتند و ایثارها نمودند.
این سنت که با اخلاص آن عالم ربانی در یزد برپا گردید باعث شد سال به سال، پس از پیروزی انقلاب اسلامی در یزد از رونق ویژه‌ای برخوردار شود تا جایی که امروز مراسم فاطمیه در یزد و شهرستان‌های استان چیزی کم از عاشورا در میان مردم نداشته باشد.
سنت ماندگار، دیگر ایشان، برگزاری مراسم سازنده و معنوی اعتکاف بود.
ایشان در سال های اولیه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با تشویق طلاب جوان و محصلین حوزه علمیه یزد و تأمین نیازمندی‌های اولیه و سرکشی از آن عزیزان سنت حسنه اعتکاف را در مسجد «ملا اسماعیل» بر پا کردند.
آن سال‌ها، ایام البیض ماه رجب مصادف شده بود با زمستان‌های سخت و برف یزد و معظم‌له با توجه به امکانات اندک مسجد ملا اسماعیل با کمک جمعی از بازاریان نیکوکار و همراه برادر بزرگوارشان مرحوم آیت الله سید جواد مدرسی به تشویق عزیزان معتکف که حدود سی نفر می شدند؛ می پرداختند و با استقامت در این راه، این سنت حسنه و انسان ساز معنوی را در استان گسترش دادند.
گویا ایشان در دوران جوانی، سنت اعتکاف را به صورت فردی و در مسجد فرط انجام می‌دادند و در پرتوی آن حاجت های بزرگی را از خالق منّان دریافت کرده بودند.
از جمله حاجت‌های ایشان که در پرتوی سنت اعتکاف و به لطف خداوند محقق گردیده بود آن بود که معظم له حدود پانرده سال از سال‌های اولیه زندگی مشترک خود را بدون فرزند سپری کرده بودند و پزشکان و متخصصان دست رد به سینه این زوج متدین زده بودند و مرحوم آیت الله مدرسی، با انجام سنت اعتکاف و استغاثه به درگاه احدیت به این حاجت بلند خود دست پیدا کرده بودند.                                                                         
                                                                     وَسَلَامٌ عَلَیْهِ یَوْمَ وُلِدَ وَیَوْمَ یَمُوتُ وَیَوْمَ یُبْعَثُ حَیًّا
                                                                                        یکی از شاگردان معظم له
                                                                                                22/12/1395